Włoskie wina

„Wino jest najpotężniejsze spośród napojów, najsmaczniejsze spośród lekarstw i najprzyjemniejsze spośród potraw.”  Plutarch

Włochy to nie tylko państwo przepięknych krajobrazów, smacznej kuchni, historycznych zabytków, ale również wykwintnego wina. W ostatnich latach Italia została największym producentem tego napoju alkoholowego na świecie, wyprzedając swojego głównego konkurenta – Francję. W bieżącym roku we Włoszech zostało wyprodukowano około 48, 9 mln hektolitrów wina, co stanowi około 20% światowej produkcji. Historia uprawy winorośli sięga kilku tysięcy lat, kiedy w Starożytnym Rzymie zaczęły się tworzyć pierwsze republiki. Ulubiony napój boga Bachusa przypadł do gustu również zwykłym śmiertelnikom, którzy wręcz doskonale pojęli to rzemiosło.

Każdy region Włoch ma swoje własne gatunki win, największą ich ilością mogą poszczycić się Sycylia, Umbria, Toskania, Piemont, Sardynia, Wenecja Euganejska, Marche. Na dzień dzisiejszy we Włoskim Ministerstwie Rolnictwa i Leśnictwa zarejestrowano ponad 350 odmian winorośli, chociaż poza tym we Włoszech uprawiane jest ponad 500 innych szczepów. Na terenie Italii znajduje ponad milion winnic, przemysł winiarski daje zatrudnienie ponad 1, 25 mln ludzi.

We Włoszech obowiązuje następująca klasyfikacja win:

• DOCG – Denominazione di Origine Controllata e Garantita (kontrolowane oznaczenie gwarantowanego pochodzenia – najwyższa klasa jakości)
• DOC – Denominazione di Origine Controllata (kontrolowane oznaczenie pochodzenia)
• IGT – Indicazione Geografica Tipica (wino regionalne, tylko 15% szczepów może pochodzić z innego regionu)
• VdT – Wino da Tavola (wino stołowe).

Słoneczna Sycylia była jednym z pierwszych regionów, gdzie rozpoczęto uprawianie winorośli. Historycy twierdzą, że Fenicjanie, jako pierwsi przywieźli szczepy wina na tę wyspę. Sycylia znana jest przede wszystkim z słodkich win takich jak Marsala i Mamertimo, które charakteryzują się mocnym smakiem i dużą zawartością alkoholu. Inne znane odmiany to Pignatello, Nerello Mascalese, Nero d’Avola, Catarratto.

Przepiękna Toskania jest ojczyzną jednej z najsłynniejszych odmian wina czerwonego – Chianti. Cały świat zachwyca się wykwintnym smakiem tego lekkiego wina owocowego, które zostało wizytówką włoskiego regionu. Inne znane marki toskańskie to są Vinsanto (wino rodzynkowe), prestiżowe Brunello di Moltancino, Vernaccia di Gimignano czy ekskluzywne Vino Nobile di Montepulciano.

Region nazywany „Zielonym sercem Włoch” jest idealnym miejscem do uprawy winorośli. Umbria znana przede wszystkim z win białych, produkowanych w winnicach prowincji Orvieto, w tym Orvieto Classico czy Torgiano, Grechetto. Do grona najlepszych win czerwonych należą Montefalco Sagrantino i Torgiano Rosso Riserva, które zachwycają bogactwem aromatu.

W pobliżu Wenecji produkuje się ogromna liczba przepysznych win, które cieszą się ogromnym zainteresowaniem na całym świecie. Werona miasto Romeo i Julii szczyci się trzema wspaniałymi markami win Soave, Valpolicella i Bardolino. Na uwagę również zasługują wina produkowane z suszonych winogron: Recioto Amarone oraz Recioto Amabile. Na liście win regionu Wenecji Euganejskiej możemy znaleźć takie pozycje jak Arcole, Breganze, Bianco di Custoza, Merlara.

Górski region na północy Włoch posiada dość trudne warunki do uprawy winorośli, dlatego tutejsze winiarnie stworzyły specjalne odmiany odporne na mrozy. Wina Piemontu wyróżniają się cierpkim smakiem i dużą zawartością alkoholu. Do grona najlepszych okazów wina czerwonego zaliczają się Barolo, Barbaresco, Gattinara i Ghemme. Z kolei wśród doskonałych win białych znajdziemy takie marki jak Asti – najpopularniejsze wino musujące Włoch. Znane są następujące odmiany Asti : szampańskie Spumante  oraz lekko musujące Moscato d’Asti.

Warto zaznaczyć, że włosi słyną nie tylko z win produkowanych w winogron, inne owoce i jagody również cieszą się tu ogromną popularność. Najbardziej znane wino truskawkowe, malinowe, poziomkowe Fragolino –  które jest doskonałym dodatkiem do deserów – coraz częściej gości na stołach Polaków. Na szczególną uwagę również zasługują likiery owocowe, które powstają z orzechów włoskich, bananów, kasztanów, cytryn, pistacji, a nawet liguricji.