Bogate folklorystyczne dziedzictwo Włoch

Mity, legendy, bajki, fantazje wymyślone przez Włochów.

Z czasów naszej nauki szkolnej zapadły nam w pamięci kilka ciekawych legend związanych z państwem Włoskim. Te historię były na tyle interesujące i niepowtarzalne, że pojawiła się chęć poznania folkloru włoskiego, z którym mało kto jest zapoznany. W szkołach czy uczelniach wyższych poznawaliśmy historię Imperium Rzymskiego, Republiki Włoskiej, ale tak naprawdę niewiele wiemy o folklorze tego niesamowitego kraju.

Niewątpliwie z powstaniem państwa Rzymskiego kojarzy się nam legenda o Remusie i Romulusie. Początek legendy sięga czasów Eneasza, który uciekając z Troi znalazł ratunek na półwyspie Apenińskim, gdzie jego syn Askaniusz założył miasto Alba Longa. Zgodnie z legendą właśnie w tym królestwie urodzili się potomkowie Eneasza oraz boga Marsa – Romulus i Remus. Bracia bliźniacy urodzeni od kapłanki bogini Westy, która również była córką króla Numitora, musiała żyć w celibacie przez całe życie lecz bóg Mars zażyczył sobie inaczej. W tym czasie król Numitor został pozbawiony tronu przez swojego brata Amuliusa, która wprowadził swoje porządki w królestwie i chciał pozbawić się wszystkich pretendentów na tron. Przez grzech swojej matki niemowlęta miały zostać utopione w Tybrze przez kata, lecz ten nie odważył się, włożył dzieci do kosza i wrzucił do wody. Kosz z chłopczykami nie odpłynął daleko, utknął na mieliźnie, gdzie niemowlęta dokarmiała wilczyca swoim mlekiem, która później została symbolem Rzymu. Wkrótce tę wilczycę wyśledził królewski pasterz, który wraz z żoną uratował Romulusa i Remusa oraz ich wychował.  W latach późniejszych bracia dowiedzieli się o swoim pochodzeniu i dokonali zamachu stanu, przywracając władzę królowi Numitorowi. Między braćmi zaczęły się kłótnie o lepsze terytorium, kiedy Remus przekroczył wyznaczoną granicę miasta Romulus zabił go. To morderstwo miało miejsce 21 kwietnia 753 roku przed naszą erą, ten dzień uważa się za dzień urodzin Rzymu czyli Roma od imienia króla Romulusa.

Ogromny wpływ na rozwój kultury oraz folklor włoski miały inne cywilizacje, w tym Grecka, Egipska. Na podstawie mitologii greckiej powstała słynna mitologia rzymska, której bogowi byli tylko inaczej nazwani, lecz nie różnili się niczym od swoich sąsiadów z Olimpa. Sycylijskie legendy wręcz opierają się na mitologii greckiej, co można zobaczyć na przykładzie legendy pochodzenia nazwy Etna. W mitologii greckiej to była nimfa, która oprócz tego, że była córką tytanów Uranosa i Gai, pełniła funkcję rozjemcy w sporze Hefajstosa i Demeter o prawo posiadania Sycylii, kraju wulkanów i zboża. Na cześć tej nimfy sycylijskiej nazwano wulkan nieopodal Katanii.  Co więcej z Sycylią jest również związana inna legenda o Polifemie, który był jednym z bohaterów eposu Homera „Odyseja”. Odyseusz w powrotnej drodze do domu przypłynął na tę wyspę, gdzie mieszkał cyklop, który uwięził króla Itaki i jego towarzyszy w swojej jaskini.

Warto również wspomnieć o różnego rodzaju potworach i istotach, które są bohaterami licznych bajek i historii. Nie jedna włoska matka straszyła swoje dzieciaki takimi stworami mitycznymi jak Pettenedda, starej baby zamieszkującej w studni; Orcolat, straszny stwór który odpowiadał, za trzęsienie ziemi; Mommotti, ogry porywające niegrzeczne dzieci; Marraghino, mały psotnik, który znany jest przede wszystkim nieszkodliwych żartów; Marrabbecca, sycylijskie stworzenie, zamieszkujące studnie i cysternie, którymi matki straszą swoje dzieci; Strige, nocny ptak, którzy żywi się ludzkim ciałem i krwią; Maticora, stworzenie podobne do chimery z ludzką głową, ciałem lwa i ogonem skorpiona i wiele wiele innych. W każdym regionie Włoch istnieją również lokalne nie mniej fascynujące opowieści, z którymi warto zapoznać się bliżej.